Suid-Afrika se Vlootmagte 1922-2012

André Wessels

Description

Suid-Afrika, met drie landsgrense deur see omsoom en 'n kuslyn van ongeveer 2 800 km, is 'n maritieme moondheid. Die Suid-Afrikaanse vlootmagte vorm uiteraard 'n belangrike deel van dié land se gewapende magte en verdedigingstelsels. Alhoewel die benaming, Suid-Afrikaanse Vloot (SAV), eers sedert 1 Januarie 1951 gebruik word, dateer die geskiedenis van Suid-Afrika se vlootmagte terug tot ten minste 1922. In hierdie publikasie word die geskiedenis van die Suid-Afrikaanse vlootmagte vanaf 1922 tot 2012 op akademiese wyse geboekstaaf deurdat die ontstaan en ontwikkeling van die vlootmagte op verantwoordbare wyse beskryf en geanaliseer word. Nadat die vlootgeskiedenis vanaf 1922 tot 1945 bespreek is, word die daaropvolgende hoofstukke aan elk van die volgende tipes vaartuie, asook die rolle wat hierdie vaartuie in die SAV gespeel het, gewy: fregatte, torpedojaers, mynveërs en mynjagters, patrolliebote, hidrografiese opmetingskepe, gevegsteunskepe, duikbote en laastens ander vaartuie, soos byvoorbeeld, sperboomvaartuie. Vlootgebeure word deurgaans geëvalueer teen die agtergrond van die politieke ontwikkelinge in Suid-Afrika, terwyl gebeure in die internasionale arena ook toegelig word.

Sujets

• Littérature Sud-Africaine
• Littérature sud-africaine
• Afrique du Sud
• Angola
• Navy
• Protea
• Military science
• SAS Tafelberg
• South Africa
• Sudáfrica
• Armada de los Estados Unidos

Informations

• Publié par: UJ Press
• Date de parution: 01 décembre 2017
• Nombre de lectures: 1
• EAN13: 9781928424055
• Langue: English
• Poids de l'ouvrage: 8 Mo

Extrait

Vlootmagte 1922-2012

Andre Wessels

Vlootmagte 1922-2012

André Wessels

Suid‑Afrika se Vlootmagte 1922‑2012

Uitgegee deur Sun Media Bloemfontein (Pty) Ltd.

Druknaam: SunBonani Scholar

Alle regte voorbehou

Kopiereg © 2017 Sun Media Bloemfontein en prof. André Wessels, Departement Geskiedenis, Universiteit van die Vrystaat.

Hierdie publikasie is aan ’n onafhanklike evalueringsproses van akademiese eweknieë onderwerp.

Professionele en navorsingswerk word onder hierdie druknaam gepubliseer in Die skrywers en die uitgewer het alles moontlik gedoen om kopieregtoestemming te verkry vir die gebruik van derdepartyinhoud en om sodanige gebruik te erken. Rig alle navrae aan die uitgewer.

Geen gedeelte van hierdie boek mag sonder die skriftelike verlof van die uitgewer gereproduseer of in enige vorm deur enige elektroniese, fotografiese of meganiese middel weergegee word nie, hetsy deur fotokopiëring, plaat-, band- of laserskyfopname, mikroverfilming, via die Internet of e-pos of enige ander stelsel van inligtingsbewaring of -ontsluiting.

Menings in hierdie publikasie weerspieël nie noodwendig dié van die uitgewer nie.

Eerste uitgawe 2017

ISBN 978-1-928424-04-8 ISBN 978-1-928424-05-5 (e-boek) DOI https://doi.org/10.18820/9781928424055

Geset in 9.7/14 Warnock Pro

Foto’s gebruik op omslag: SA Vlootmuseum enNavy News, Simonstad

Omslagontwerp, bladuitleg en produksie deur SUN MeDIA Bloemfontein, Bloemgate Sentrum, Nelson Mandela-Weg, Bloemfontein

Navorsing en akademiese werke word onder hierdie druknaam in druk en elektroniese formaat uitgegee.

Hierdie publikasie kan bestel word by: [e-mail] Die e-boek is beskikbaar by:https://doi.org/10.18820/9781928424055

Ter nagedagtenis aan my ma, Valerie Wessels (‑). Selfs nog voordat ek kon lees en skryf, het sy saam met my na besoekende oorlogskepe by Durban se Maydonkaai gaan kyk.

ERKENNINGS

Die publikasie van ierdie boek is moontlik gemaak deur ’n ruim subsidie van die L W Hiemstra Trust – opgerig deur Riekie Hiemstra ter erinnering aan Ludwig Wybren (Louis) Hiemstra.

Hierdie publikasie is mede moontlik gemaak deur ’n ruim finansiële bydrae van die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns.

ANDER BOEKE DEUR ANDRÉ WESSELS SLUIT IN:

Anglo‑Boer War diary of Herbert Gwynne Howell (redakteur; Pretoria: Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing, )

Die oorlogserinneringe van kommandant Jacob Petrus Neser (redakteur;Cristiaan de Wet‑annale, Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, )

Egodokumente: persoonlike ervaringe uit die Anglo‑Boereoorlog 1899‑1902(oofredakteur; Bloemfontein: Oorlogsmuseum van die Boererepublieke, )

Britse fortifikasies in die Anglo‑Boereoorlog (1899‑1902) (mede-outeur, met J Hatting; Bloemfontein: Oorlogsmuseum van die Boererepublieke, )

Lord Roberts and te war in Sout Africa 1899‑1902 (redakteur; Stroud, Engeland: Sutton Publising Limited, )

Sout Africa’s frigates and destroyers 1944‑1985 (Naval Digest, Naval Heritage Society of Sout Africa, )

Lord Kitcener and te war in Sout Africa 1899‑1902 (redakteur; Stroud, Engeland: Sutton Publising Limited, )

A century of postgraduate Anglo‑Boer War (1899‑1902) studies: Masters’ and doctoral studies completed at universities in Sout Africa, in Englis‑speaking countries and on te European Continent 1908‑2008 (Bloemfontein: SUN PRESS, )

he Anglo‑Boer War: wite man’s war, black man’s war, traumatic war (Bloemfontein, SUN PRESS, )

INHOUDSOPGAWE

E ..........................................................................................................

7

V ....................................................................................................... 13

H 1 |...................................... 17D , 1922‑1945

H 2 |S‑A  , 1944‑1985  2006‑2012 ................................................. 25

. Inleiding ...................................................................................................................................... . Die “Loc”-klas fregatte ............................................................................................................ . Die voorspoedige vyftigerare ..................................................................................................

. Die aanskaf van nuwe fregatte beteken die einde van ouer fregatte ...................................

. Die “President”-klas fregatte in diens van die Vloot en Suid-Afrika .................................. . Die “Valour”-klas Meko A- fregatte ................................................................................. . Slotperspektiewe ........................................................................................................................

      

H 3 |S:   S‑A , 1950‑1975 .................................................... 58

. Inleiding ...................................................................................................................................... . Historiese agtergrond en tegniese besonderede .................................................................

. Suid-Afrika se torpedoaers gee die pas aan, - ......................................................

. Die torpedoaers word ’n tweede lewe gegun ........................................................................ . Die einde van ’n era ................................................................................................................... . Slotperspektiewe ........................................................................................................................

     

H 4 |M  S‑A  , 1947‑2012 .................................................. 75

. Inleiding ...................................................................................................................................... . Die “Algerine”-klas diepsee-mynveërs, - ............................................................... . Die aanskaf van “Ton”-klas kusmynveërs, - .......................................................... . Die aanwending van die “Tons”, - ...........................................................................

. Modernisasie en transformasie ...............................................................................................

    

. Die “Rivier”-klas mynagters word aangeskaf ........................................................................  . MTM-bedrywigede in die tagtigerare .................................................................................  . MTM-vaartuie in ’n tydvak van transformasie, - .................................................  . Die Tipe -mynveërs word aangeskaf ................................................................................  . MTM-bedrywigede aan die begin van die nuwe millennium, - ...................  . Slotperspektiewe .................................................................................................................... 

H 5 |P   S‑A V, 1954‑2012 .............................................................. 123

. Inleiding ......................................................................................................................................  . Die “Ford”-klas bote .................................................................................................................. 

. Die aanskaf van “Minister”-klas aanvalsvaartuie ..................................................................  . Die operasionele aanwending van die aanvalsvaartuie, - ....................................  .. Aanvalsvaartuie aan die kus van Mosambiek .....................................................................  .. Aanvalsvaartuie aan die kus van Angola .............................................................................  . Die aanwending van die aanvalsvaartuie in Suid-Afrikaanse gebiedswaters, - ................................................................................................................................  . Aanvalsvaartuie se rol in die nuwe Suid-Afrikaanse bedeling sedert  .......................  . Slotperspektiewe ........................................................................................................................ 

H 6 |H   S‑A , 1922‑2012 .................. 154

. Inleiding ......................................................................................................................................  . Die eersteProtea, - ................................................................................................... 

. Die tweede opmetingskipProtea........................................................................ , - . SASNatal, - ...............................................................................................................  . SASHaerlem, - .......................................................................................................... . Die derde opmetingskipProtea, - ........................................................................... .. Vrede (en oorlog), - ...............................................................................................  .. Politieke oorgang en volwaardige demokrasie, - ...............................................  . Slotperspektiewe ........................................................................................................................ 

H 7 |G   S‑A V, 1967‑2012 ............................. 173

. Inleiding ..................................................................................................................................... 

. SASTafelberg............................................................... : die eerste twintig aar, - . SASTafelbergen SASDrakensberg.................................................................... , - . SASDrakensbergen SASOuteniqua, - .................................................................  . SASDrakensbergbly alleen oor, - ...........................................................................  . Slotperspektiewe ........................................................................................................................ 

H 8 |D   S‑A V, 1970‑2012 .............................................................. 210

. Inleiding ......................................................................................................................................  . Historiese agtergrond ...............................................................................................................  . Suid-Afrika skaf duikbote aan: aanloop tot  ..................................................................  . Huiswaarts ..................................................................................................................................  . Die are van toenemende isolasie, - ........................................................................ 

. Feitlik algeele isolasie, - .........................................................................................  . Die “Dapné”-klas duikbote in diens van die nuwe Suid-Afrika, - ....................  . Die Tipe / MOD(SA) duikbote, - .............................................................  . Slotperspektiewe ........................................................................................................................ 

H 9 |A      S‑A  .................................... 244

. Inleiding ......................................................................................................................................  . Sperboomvaartuie .....................................................................................................................  . Die duikerondersteunings- en torpedoerwinningskip SASFleur ....................................  . Die voormalige Antarktiese voorradeskipRSA ..................................................................... . Lug-see-reddingsbarkasse, aweverdedigingsbote en ander klein vaartuie ......................  . Sleepbote en skeepswerfbarkasse ............................................................................................ 

H 10 |.......................................... 257E 

B 1 |S‑A V .......................................... 266

B 2 |....................................................... 268O   

B .......................................................................................................... 269

S ................................................................................................. 282

O ................................................................................................................ 290

VOORWOORD

Suid-Afrika word aan drie van sy grense deur die see omsoom en is dus, geografies gesproke, ’n groot skiereiland. Die land et ’n kuslyn van ongeveer   km en ’n eksklusiewe ekonomiese sone wat vir  seemyl vanaf die kus die diepsee instrek (waar  seemyl =   km). Hierdie sone omgord ook Suid-Afrika se eiendom in die suidelike Indiese Oseaan, naamlik Marion- en Prins Edward-eiland, sowat   km suidoos vanaf Port Elizabet. Die implikasie is dat Suid-Afrika se eksklusiewe ekonomiese sone (wat meer as , miloen vierkante km omsluit) inderdaad groter is as die land se grondoppervlakte (van net meer as , miloen vierkante km). Indien verder in gedagte geou word dat ten minste % van die Republiek van Suid-Afrika (RSA) se in- en uitvoere deur die land se awens gaan, beoort dit duidelik te wees dat die RSA ’n maritieme moondeid is. Hoeveel Suid-Afrikaners besef of waardeer egter dié feit? Vir die meeste mense is die see bloot ’n plek waar daar vakansie geou word, en baie (die meeste?) Suid-Afrikaners ly inderdaad   aan ’n landrot-mentaliteit. Daar sou ook na “see-blindeid” verwys kon word. Gevolglik is dit nie verbasend nie, dat wanneer ’n mens die wel en wee van die Suid-Afrikaanse Vloot (SAV) en sy voorgangers in die loop van die afgelope  aar in oënskou neem, ’n mens tot die gevolgtrekking kan kom dat die land se vlootmagte in sekere opsigte as die stiefkind van die land se gewapende magte beskou kan word.

Tot dusver is baie min oor die geskiedenis van Suid-Afrika se vlootmagte gepubliseer. In boekformaat et nog net die volgende algemene oorsigswerke verskyn: JC Goosen (samesteller),Ons vloot: die eerste vyftig jaar(; om die SAV se vyftigste bestaansaar in  te erdenk; ook in Engels gepubliseer asSout Africa’s navy: te first fifty years) en CH Bennett en AG Söderlund,Sout Africa’s navy: a navy of te people and for te people(). Wat die vlootmagte se rol tydens die Tweede Wêreldoorlog betref, is die belangrikste boeke dié van LCF Turneret al.,War in te soutern oceans 1939‑1945 (), CJ Harris,War at sea: Sout African maritime operations during World War II () en HR Gordon-Cumming,istory of Sout African naval forces during Official





Kyk bv. die insiggewende artikels van Leopold Scoltz inDie Volksblad,  Desember , p.  en  Junie , p. , en inSalut (), Mei , pp. -. Kyk in die algemeen ook GD Scoltz,Die Afrikaner en die see,passim. Die idee van “see-blindeid” is ontleen aan D. Redford, “he Royal Navy, sea blindness and Britis national identity” in D. Redford (red.),Maritime istory and identity: te sea and culture in te modern world, pp. -.

-   1922-2012 |  